Chất xơ là một phần thiết yếu của chế độ ăn uống lành mạnh. Một nghiên cứu mới đây đã làm sáng tỏ cơ chế mà qua đó, chúng có thể giúp ngăn chặn sự khởi phát của chứng viêm não liên quan đến lão hóa.
Chất xơ có thể được tìm thấy trong trái cây, rau củ, các loại quả hạch, hạt và đậu cùng với thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Nếu các nghiên cứu trước đây khuyến nghị một chế độ dinh dưỡng giàu trái cây, rau củ và ngũ cốc để có một lối sống lành mạnh đã không thuyết phục được bạn ăn nhiều bông cải xanh hơn, thì có lẽ nghiên cứu này sẽ làm được điều đó.
Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, chẳng hạn như bông cải xanh, hạnh nhân, yến mạch, đậu và bánh mì nguyên hạt có thể giúp trì hoãn quá trình lão hóa não bộ bằng cách kích hoạt tạo ra một axit béo chuỗi ngắn có đặc tính kháng viêm.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Frontiers in Immunology cho thấy đây là một phát hiện quan trọng.
Người chịu trách nhiệm chính của bài báo là Giáo sư Rodney Johnson của Đại học Illinois tại Urbana-Champaign, ông cũng là trưởng bộ môn khoa học động vật và Stephanie M. Matt chính là tác giả đầu tiên.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Chất Xơ Có Thể Giúp Giảm Viêm Như Thế Nào?
Matt và các cộng sự đã giải thích trong báo cáo nghiên cứu của họ rằng microglia, một loại tế bào miễn dịch chủ chốt của não bộ, chúng trở nên hiếu động và bị viêm dai dẳng theo tuổi tác. Tình trạng viêm microglia này là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm trí nhớ và nhận thức ở người cao tuổi.
Một nghiên cứu trước đây đã cho thấy rằng phiên bản dược lý của butyrate, một loại axit béo chuỗi ngắn được tạo ra trong ruột già khi chất xơ được lên men bởi vi khuẩn đường ruột, có thể giúp nâng cao nhận thức và giảm viêm ở loài chuột.
Tuy nhiên, cơ chế chính xác đằng sau hiện tượng này vẫn chưa hoàn toàn được biết đến. Hơn nữa, nghiên cứu chưa thể xác minh được rằng liệu tăng cường hàm lượng chất xơ trong chế độ dinh dưỡng có mang lại kết quả tương tự như thuốc hay không.
Có thể bạn quan tâm: 10 Loại Thực Phẩm Giúp Tăng Cường Chức Năng Não Bộ
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Vì vậy, Matt và các đồng nghiệp của ông đã cho những con chuột non và chuột già ăn nhiều chế độ đa dạng về hàm lượng chất xơ. Sau đó, họ tiến hành phân tích máu của chúng để đo nồng độ butyrate nhằm tìm ra mức độ phần tử gây viêm trong ruột.
Khi Giáo sư Johnson tóm tắt những phát hiện này, ông tiết lộ: “Chế độ ăn nhiều chất xơ làm tăng nồng độ butyrate trong máu và các axit béo chuỗi ngắn khác ở cả chuột non và già.”
Vị Giáo sư tiếp tục: “Tuy nhiên, chế độ ăn ít chất xơ chỉ gây ra tình trạng viêm ruột ở những con chuột già. Điều thú vị là những con non có cùng chế độ ăn không biểu hiện phản ứng viêm này. Phát hiện này thể hiện rõ ràng sự mong manh của quá trình lão hóa.”
Hơn nữa, chế độ ăn giàu chất xơ đã làm giảm tình trạng viêm ruột ở chuột già đến mức không thể phân biệt được với chuột non. Giáo sư Johnson khẳng định rằng: “Chất xơ có thể thay đổi hiệu quả tình trạng viêm nhiễm của đường tiêu hóa.” Tuy nhiên, còn bộ não thì sao?
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Tại Sao Chất Xơ Lại Có Lợi Cho Não Bộ?
Một nghiên cứu di truyền học của các nhà khoa học cho thấy rằng chế độ ăn giàu chất xơ đã làm giảm tình trạng viêm ở các microglia của não. Họ đưa ra giả thuyết rằng điều này được thực hiện bằng cách giảm sản xuất interleukin-1β, một cytokine gây viêm nhiễm có liên quan đến bệnh Alzheimer.
Đồng tác giả nghiên cứu là Jeff Woods – Giáo sư tại Khoa Kinesiology và Sức khỏe Cộng đồng tại Đại học Illinois ở Urbana-Champaign, đã đưa ra suy nghĩ của mình về những phát hiện này.
Ông chia sẻ rằng: “Nói cách khác, chúng ta đã biết rằng chế độ ăn uống có ảnh hưởng đáng kể đến việc hình thành các vi sinh vật trong ruột. Một chế độ ăn giàu chất xơ sẽ thúc đẩy sự phát triển của vi sinh vật có lợi trong đường ruột, ngược lại chế độ ăn nhiều chất béo và protein có thể gây ảnh hưởng tiêu cực lên hệ vi sinh đường ruột.”
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Vị Giáo sư này giải thích: “Chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thông qua việc thay đổi hệ vi sinh đường ruột.”
Theo lời của Giáo sư Johnson, những phát hiện này có thể liên quan đến con người, bởi vì: “Tất cả chúng ta khó có thể dùng natri butyrate trực tiếp vì mùi hăng của chúng, bằng cách đưa thực phẩm giàu chất xơ hòa tan vào chế độ ăn chính là một giải pháp thực tế để tăng cường butyrate.”
“Chế độ ăn uống mới là quan trọng. Chúng tôi biết rằng người cao tuổi thường ăn ít chất xơ hơn 40% so với khuyến nghị. Thói quen ăn uống này có thể gây ra những hệ lụy không lường trước được đối với chức năng não bộ và tình trạng viêm nhiễm.”
— Giáo sư Rodney Johnson
Bài viết được dịch từ www.medicalnewstoday.com
Dịch giả Trinh Lê
