Bạn bị cứng khớp, nhức mỏi? Câu trả lời có thể liên quan đến chế độ ăn uống của bạn. Hãy tìm hiểu về những loại thực phẩm nên ăn để giúp ngăn ngừa hoặc giảm bớt các triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp.
Viêm là căn nguyên của ba triệu chứng điển hình của viêm khớp dạng thấp bao gồm đau, cứng và sưng. Vậy chúng ta nên làm gì? Một phần câu trả lời có thể liên quan đến chế độ ăn uống của bạn.
Kết quả nghiên cứu cho thấy những người bị viêm khớp dạng thấp (RA) có xu hướng ăn nhiều thực phẩm gây viêm.
Tuy nhiên, những bệnh nhân RA đã giảm viêm thành công nhờ chế độ ăn uống của họ trong khoảng 6 năm vẫn có thể duy trì trạng thái hoạt động của bệnh ở mức độ thấp.
Đồng tác giả nghiên cứu – James R. Hébert, Giáo sư nổi tiếng về khoa học sức khỏe kiêm Giám đốc Chương trình phòng chống và kiểm soát ung thư tại Đại học Nam Carolina ở Columbia, cho biết:
“Kết quả này vô cùng thuyết phục và nhất quán, nghĩa là mọi người những người áp dụng chế độ ăn chống viêm nhiều hơn có tỷ lệ duy trì kiểm soát tốt bệnh cao hơn 3.5 lần so với những người không áp dụng.”
Thực tế là nghiên cứu đã được thực hiện trong nhiều năm càng chứng tỏ lợi ích lâu dài của chế độ ăn chống viêm.
Hébert lưu ý trong một cuộc trao đổi email rằng: “Một chế độ ăn kiêng như vậy có thể rất đa dạng và dễ chịu về mặt cảm giác, nên nó rất dễ để bạn duy trì trong thời gian lâu dài.”
Axit béo omega-3 và chế độ ăn giàu trái cây và rau quả là những ví dụ về axit béo không bão hòa đa và chất xơ thực vật có thể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh viêm khớp dạng thấp.
Protein phản ứng C (CRP) là một dấu hiệu của bệnh viêm khớp và người ta tin rằng cả chất xơ và axit béo không bão hòa đa đều giúp giảm chỉ số CRP.
Chất chống oxy hóa giúp có tác dụng giảm viêm có rất nhiều trong trái cây và nhiều nguồn thực phẩm khác.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Thực Phẩm Nào Tốt Cho Người Bệnh Viêm Khớp?
Mặc dù các hợp chất trong nhiều loại thực phẩm được cho là có thể làm giảm các triệu chứng viêm khớp dạng thấp, nhưng cần nghiên cứu thêm để xác định chính xác liều lượng hợp chất cần được tiêu thụ để có được hiệu quả điều trị mong muốn.
Giới khoa học đã ghi nhận rằng có mối liên hệ đáng kể giữa hệ thống tiêu hóa và tình trạng viêm.
Theo đó, chế độ ăn kiêng của phương Tây được cho là có chứa nhiều loại thức ăn nhanh, rẻ và ngon miệng đã góp phần vào sự phát triển của nhiều căn bệnh, trong đó có viêm khớp dạng thấp.
Đầu tiên, không thể phủ nhận rằng béo phì là một yếu tố nguy cơ gây bệnh viêm nhiễm. Chất béo trong cơ thể tạo ra nhiều chất gây viêm, càng có nhiều chất béo thì cơ thể càng bị viêm nhiễm.
Tình trạng viêm càng trở nên trầm trọng hơn khi bạn thường xuyên tiêu thụ thực phẩm góp phần gây béo phì, bao gồm những món chứa nhiều chất béo, đường, muối và thức ăn chế biến sẵn.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu thêm về vai trò của sự mất cân bằng vi khuẩn đường ruột, có thể xảy ra do chế độ ăn nhiều chất béo và nghèo dinh dưỡng, góp phần gây ra những căn bệnh này.
Tuy nhiên, tình trạng viêm do RA gây ra rất khó chữa và chỉ thay đổi chế độ ăn uống thì khó có thể đạt hiệu quả.
Chuyên gia dinh dưỡng Lona Sandon, Phó giáo sư khoa dinh dưỡng lâm sàng tại Trung tâm Y tế Tây Nam Đại học Texas ở Dallas và bản thân bà cũng mắc bệnh RA, giải thích rằng:
“Điều này có thể giúp giảm thiểu số lượng thuốc cần thiết và tác dụng phụ của thuốc. Ăn uống đầy đủ chưa bao giờ khiến tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.”
Hãy tiếp tục đọc để tìm hiểu thêm về những loại thực phẩm có thể làm giảm các triệu chứng RA và tăng cường sức khỏe của bạn.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
1. Dầu Ô Liu Có Thể Có Tác Dụng Tương Tự Như NSAID
Vì những người áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải (chứa nhiều dầu ô liu) dường như ít bị rối loạn sức khỏe liên quan đến viêm như bệnh thoái hóa khớp hoặc tiểu đường, nên các nhà nghiên cứu ngày càng quan tâm đến đặc tính kháng viêm của dầu ô liu.
Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một hợp chất gọi là oleocanthal có trong dầu ô liu nguyên chất dường như có tác dụng ngăn chặn cơn đau tương tự như các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID), điển hình là ibuprofen.
Điều này khiến nó trở thành một loại dầu tuyệt vời để dùng trong nấu ăn hoặc thêm vào nước sốt salad như một phần trong giải pháp kiểm soát cơn đau của người bệnh.
2. Vitamin C Giúp Hỗ Trợ Sửa Chữa và Tái Tạo Mô
Theo Sandon, vitamin C là một thành phần dinh dưỡng cần thiết cho quá trình tổng hợp collagen, giúp xây dựng và sửa chữa mạch máu, gân, dây chằng và xương, do đó rất hữu ích cho những người bị viêm xương khớp.
Vitamin C được khuyến nghị ở mức tiêu thụ hàng ngày là 75 mg (mg) đối với phụ nữ và 90 mg đối với nam giới. Ở phụ nữ mang thai, mục tiêu sẽ là 85 mg và 120 mg khi cho con bú.
Những loại trái cây có múi giàu vitamin C như cam, bưởi, chanh cũng là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa kháng viêm mạnh mẽ và nên được đưa vào chế độ ăn kiêng viêm khớp dạng thấp.
Tuy nhiên, chúng có thể làm cản trở quá trình hấp thu của một số loại thuốc RA, bao gồm cyclosporine đường uống và có thể là methotrexate.
Nghiên cứu cho thấy uống nước ép bưởi thường xuyên có thể gây ức chế CYP3A4, một loại protein liên quan đến chuyển hóa cyclosporine; một số loại nước ép khác như nước ép cam Seville, chanh và bưởi, cũng có thể ảnh hưởng đến CYP3A4.
Theo Sandon, nếu bạn đang dùng các loại thuốc có thể tương tác với trái cây có múi, hãy chuyển sang những loại thực phẩm giàu vitamin C khác như cà chua, hạt tiêu, dưa hấu, dâu tây, kiwi và khoai tây.
Ví dụ, chỉ nửa cup bông cải xanh nấu chín đã cung cấp hơn một nửa lượng vitamin C được khuyến nghị hàng ngày, theo NIH.
Sandon lưu ý: “Bạn không nên dùng thuốc chung với nước ép từ trái cây có múi. Thay vào đó, hãy thưởng thức chúng vào một thời điểm khác trong ngày.”
Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về cách tốt nhất để điều chỉnh chế độ ăn uống và lịch dùng thuốc.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
3. Quả Mọng Giàu Chất Chống Oxy Hóa Có Tác Dụng Kháng Viêm
Sandon khuyên bạn nên thêm một hoặc nhiều phần quả mọng như việt quất, dâu tây, phúc bồn tử hoặc mâm xôi đen vào chế độ ăn hàng ngày của bạn, cho dù chúng ở dạng tươi hay đông lạnh.
Tuy nhỏ nhưng chúng rất giàu hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ, ví dụ như proanthocyanin và axit ellagic, giúp kháng viêm và bảo vệ tế bào.
Sandon cho biết số lượng và sự kết hợp của các hợp chất khác nhau tùy theo loại quả mọng, vì vậy hãy đa dạng hóa mục tiêu của bạn.
4. Cà Rốt Giúp Giảm Viêm Nhờ Có Vitamin A và Beta-Carotene
Sandon khuyên bạn nên mở rộng danh sách thực phẩm chống viêm khớp của mình bằng cách thêm cà rốt, bí đỏ và khoai lang.
Chúng và nhiều loại củ quả có màu cam khác rất giàu vitamin A và beta-carotene, cả hai đều được cho là có tác dụng kháng viêm. Có vẻ như các hợp chất này sẽ được tăng cường nhiều hơn khi thực phẩm được nấu chín.
Để tối ưu hóa lợi ích, tốt nhất bạn nên ăn chúng thường xuyên với khẩu phần ăn được đề xuất, thay vì ăn quá nhiều cùng một lúc. Ví dụ, khẩu phần được khuyến nghị cho cà rốt là khoảng 1/2 cup, tương đương với 1 củ cà rốt lớn hoặc 7 đến 10 củ cà rốt nhỏ.
5. Ngũ Cốc Nguyên Hạt Có Thể Giúp Bạn Giảm Cân và Giảm Đau
Theo Sandon, ngũ cốc nguyên hạt có lợi cho sức khỏe và đúng như vậy. Ngũ cốc nguyên hạt là những loại ngũ cốc vẫn còn cám (vỏ ngoài), nội nhũ và mầm của hạt ban đầu.
Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp chất xơ và nhiều loại khoáng chất thiết yếu khác như selen, kali và magie tốt hơn so với ngũ cốc tinh chế.
Ngoài ra, cơn đau và các triệu chứng RA khác có thể được giảm bớt bằng cách duy trì cân nặng hợp lý, kết hợp với chế độ ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt.
Theo Sandon, bạn nên thay thế bánh mì và mì ống trắng bằng bánh mì và mì ống nguyên hạt. Hãy thận trọng khi mua bánh mì nguyên hạt, đừng để nhãn mác đánh lừa bạn.
Nó phải có dòng chữ 100% lúa mì nguyên hạt hoặc được dán tem Ngũ cốc Nguyên hạt từ Oldways Whole Grain Council.
Ngoài ra, hãy thêm các loại ngũ cốc nguyên hạt khác vào thực đơn của bạn, chẳng hạn như một bát yến mạch vào buổi sáng hoặc món salad bulgur vào buổi tối.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
6. Gừng: Gia Vị Cho Món Ăn Giúp Cơn Đau Hạ Nhiệt
Giống như hành tây, gừng cũng chứa các hợp chất có tác dụng tương tự như thuốc kháng viêm, điển hình là aspirin và ibuprofen.
Theo Sandon, thực phẩm chức năng chiết xuất từ gừng cũng có thể giúp giảm viêm, nhưng hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Tiêu thụ quá nhiều gừng có thể dẫn đến loãng máu, điều này có thể gây nguy hiểm nếu bạn đang dùng một số loại thuốc như warfarin (Coumadin).
Nó cũng có thể làm giảm lượng đường trong máu, làm tăng nguy cơ hạ đường huyết. Ngoài ra, gừng có thể làm giảm huyết áp, điều này có thể ảnh hưởng đến những người đang dùng thuốc điều trị cao huyết áp.
7. Enzyme Trong Quả Dứa Có Thể Giúp Giảm Viêm
Dứa rất giàu vitamin C và enzyme bromelain, có tác dụng giảm đau và giảm viêm ở cả bệnh viêm xương khớp và viêm khớp dạng thấp, Sandon nói.
Vì vậy, hãy thêm loại trái cây nhiệt đới này vào chế độ ăn uống của bạn mỗi khi có cơ hội. Hãy thử dùng nó làm món salad trái cây, xay thành sinh tố hoặc thêm vào món xào để tạo vị chua ngọt.
Mặt khác, bromelain cũng có ở dạng thực phẩm chức năng, nhưng hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng vì nó có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết, đặc biệt nếu bạn cũng dùng thuốc làm loãng máu như clopidogrel (Plavix), warfarin hoặc aspirin.
Bromelain cũng có thể gây ức chế tác dụng của thuốc kháng sinh và thuốc an thần.
8. Nghệ Có Thể Làm Dịu Chứng Viêm
Curcumin – polyphenol tự nhiên có trong nghệ, đây là một loại gia vị của Ấn Độ. Có ít nhất một nghiên cứu đã cho thấy curcumin có đặc tính chống oxy hóa và kháng viêm.
Dù vẫn chưa xác định được cần bao nhiêu hàm lượng nghệ để có được tác dụng này, nhưng tại sao bạn không thử thêm nó vào bữa ăn hằng ngày để tăng thêm hương vị?
Nguồn ảnh minh họa: Internet
9. Một Tách Trà Xanh Có Thể Giúp Làm Dịu Cơn Đau
Trà xanh rất giàu catechin có tác dụng ức chế hoạt động của các con đường gây viêm.
Tác dụng của trà xanh đối với bệnh viêm khớp dạng thấp đã được nghiên cứu từ lâu và một nghiên cứu cho thấy nó có tác dụng kháng viêm trên toàn cơ thể. Tuy nhiên, kích cỡ nghiên cứu còn khá nhỏ.
Mặt khác, một nghiên cứu gần đây đã kiểm chứng một dự án nghiên cứu quy mô lớn hiện có. Kết quả cuối cùng cho thấy uống nhiều trà xanh hơn có liên quan đến hoạt động của bệnh ít hơn.
10. Nước Ép Anh Đào Giúp Tăng Cường Chất Chống Oxy Hóa
Uống nước ép anh đào chua Montmorency đã được chứng minh là có khả năng làm giảm nồng độ axit uric và tăng một số chất chống oxy hóa anthocyanin trong máu. Tuy nhiên, thông tin này chỉ mang tính chất tham khảo.
Nước ép anh đào rất tốt cho sức khỏe nếu dùng ở mức độ vừa phải, nhưng vẫn cần nghiên cứu thêm để xác định xem một người phải tiêu thụ bao nhiêu để đạt được những lợi ích sức khỏe tối ưu.
Hãy pha nó với seltzer để tạo nên một loại đồ uống giải khát, thay vì nước ngọt!
Có thể bạn quan tâm: 7 Loại Trái Cây Mùa Hè Tốt Nhất Cho Người Bệnh Viêm Khớp Dạng Thấp
Bài viết được dịch từ www.everydayhealth.com
Dịch giả Trinh Lê
