- Hệ thống opioid trong cơ thể chi phối phản ứng của cơ thể với cơn đau và nhiều loại thuốc opioid để kiểm soát cơn đau mãn tính nhắm vào hệ thống này.
- Tuy nhiên, thuốc opioid có thể gây tác dụng phụ nguy hiểm về lâu dài. Hơn nữa, các thụ thể “lao công” (scavenger receptor) có thể làm ức chế hiệu quả của opioid nội sinh.
- Dựa trên nghiên cứu mới đây, hợp chất conolidine được tìm thấy trong hoa lài tây, chỉ liên kết với một thụ thể lao công cụ thể. Bằng cách ức chế thụ thể lao công này, các nhà khoa học tin rằng họ có thể khôi phục tác dụng giảm đau của opioid tự nhiên bằng cách cho phép chúng tương tác với các thụ thể opioid khác.
Nghiên cứu mới cho thấy một hợp chất tồn tại tự nhiên trong hoa lài tây có thể giúp điều trị cơn đau mãn tính.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Hệ thống opioid trong cơ thể con người bao gồm nhiều protein, thụ thể và các hợp chất khác, tất cả đều đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các phản ứng đau, hành vi hưng phấn và ham muốn của con người.
Ngoài các protein tự nhiên được gọi là peptide opioid, còn có các loại thuốc giảm đau opioid. Những loại thuốc này bao gồm morphine và oxycodone, thường được bác sĩ kê toa để kiểm soát cơn đau mãn tính.
Những loại thuốc này bắt chước hoạt động của peptide opioid, có thể gây nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nếu được sử dụng thường xuyên hoặc với số lượng quá liều. Chúng không chỉ có thể gây ức chế hô hấp, táo bón và buồn nôn mà còn dễ gây nghiện, dẫn đến tăng tỷ lệ quá liều gây tử vong.
Cuộc khủng hoảng opioid là một thảm họa sức khỏe cộng đồng có liên quan đến bất bình đẳng chủng tộc và kinh tế, việc tìm kiếm các giải pháp điều trị thay thế để kiểm soát cơn đau mãn tính chỉ là một phần của giải pháp.
Theo một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Signal Transduction and Targeted Therapy, chất conolidine có nguồn gốc từ thực vật có thể tăng cường tác dụng kiểm soát cơn đau của peptide opioid, cho thấy nó có thể là một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc opioid.
Nghiên cứu này là nỗ lực chung giữa các nhà khoa học tại Trung tâm Khám phá Thuốc của RTI International ở Bắc Carolina và khoa Dược lý Miễn dịch và Tương tác tại Viện Y tế Luxembourg (LIH).
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Opioid và Thụ Thể Opioid
Trong cơ thể, các peptide opioid tương tác và liên kết với các thụ thể opioid tiêu chuẩn. Có 4 loại thụ thể opioid tiêu chuẩn, phần lớn trong số đó nằm trong hệ thống thần kinh trung ương và ngoại biên. Sự tương tác giữa các peptide opioid và các thụ thể tiêu chuẩn kích hoạt một loạt các chức năng báo hiệu protein mà cuối cùng dẫn đến giảm đau.
Tuy nhiên, trong công trình trước đó, đồng nhóm tại LIH đã phát hiện ra một thụ thể opioid bất thường có tên là ACKR3. Tương tự như vậy, thụ thể này cũng liên kết với các peptit opioid, nhưng thay vì giảm đau, nó ngăn không cho các peptit kết nối với bất kỳ thụ thể chính nào, do vậy mà có khả năng ức chế quá trình điều biến cơn đau.
Hơn nữa, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nồng độ khá lớn của thụ thể ACKR3 trong các vùng não quan trọng cũng là trung tâm hoạt động quan trọng của opioid.
Nhóm nghiên cứu gọi thụ thể này là “lao công nhặt rác opioid” vì khả năng thu giữ opioid tự nhiên của nó trước khi chúng tương tác với các thụ thể opioid tiêu chuẩn.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Conolidine: Một Phân Tử Quan Trọng Để Giảm Đau Mãn Tính
Để giải quyết vấn đề này, nghiên cứu hiện tại đã điều tra conolidine, một hợp chất hóa học có trong vỏ của hoa lài tây và được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc, Ayurveda và Thái Lan nhờ đặc tính giảm đau của nó.
Trong một thử nghiệm sàng lọc liên quan đến hơn 240 thụ thể, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng conolidine đã thể hiện khả năng gắn kết với thụ thể ACKR3 ở cả người và chuột, ngăn không cho nó liên kết với các peptide opioid.
Ngoài ra, phân tử conolidine cũng không tương tác với các thụ thể tiêu chuẩn, do đó nó sẽ không cạnh tranh với các peptit opioid để liên kết với các thụ thể này.
Những phát hiện này chỉ ra rằng conolidine có thể ức chế các tính năng điều hòa tiêu cực của thụ thể ACKR3 và giải phóng các peptide opioid, cho phép chúng liên kết với các thụ thể opioid thông thường và tăng cường hiệu quả giảm đau mãn tính.
Có thể bạn quan tâm: Chế Độ Ăn Chú Trọng Thực Vật Giúp Ngăn Ngừa Bệnh Mãn Tính
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Một Giải Pháp Điều Trị Mới Đầy Tiềm Năng
Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cũng đã mở rộng phát hiện của họ bằng cách thay đổi conolidine về mặt hóa học để tạo ra RTI-5152-12, một phân tử mới liên kết trực tiếp với thụ thể ACKR3. Loại thuốc tổng hợp này có khả năng gắn kết với thụ thể ACKR3 cao hơn nhiều hơn so với conolidine tự nhiên, giúp nó trở thành một liệu pháp thay thế hiệu quả hơn.
Dựa trên một bản tin từ LIH đưa ra, hai nhóm nghiên cứu đã gửi đơn đăng ký bằng sáng chế kết hợp cho RTI-5152-12 vào tháng 12 năm 2020. Các nhà khoa học tuyên bố:
“Nhìn chung, việc tìm ra phương thức hoạt động có thể xảy ra của conolidine và tác dụng của nó đối với ACKR3 là một bước tiến lớn hướng tới kiến thức toàn diện hơn về vai trò của nó trong việc kiểm soát cơn đau, mang lại tiềm năng lớn cho việc phát triển các loại thuốc cải tiến để điều trị cơn đau mãn tính.”
Mặc dù liên kết giữa conolidine và ACKR3 đã được thiết lập, cơ chế hoạt động sau liên kết ràng buộc này vẫn chưa được tìm hiểu rõ ràng. Tuy nhiên, conolidine có thể có ít tác dụng phụ hơn so với thuốc opioid và nó cung cấp một lộ trình đầy hứa hẹn cho việc nghiên cứu hệ thống opioid.
Bài viết được dịch từ www.medicalnewstoday.com
Dịch giả Trinh Lê
