Các chuyên gia dinh dưỡng và y tế đã dành nhiều năm để thảo luận về lợi ích và rủi ro của việc ăn thịt đỏ nhằm xác định xem nó tốt hay xấu đối với sức khỏe. Cho đến nay, đã có nhiều kết quả trái ngược.
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng thịt đỏ là nguồn cung cấp protein, vitamin B-12 và sắt dồi dào. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh ung thư, bệnh tim mạch và nhiều căn bệnh khác của một người có thể tăng lên nếu họ ăn nhiều thịt đỏ.
Bài viết này phân tích những gì nghiên cứu cho biết, hướng dẫn chế độ ăn uống của chính phủ và lượng tiêu thụ thịt đỏ có thể được coi là an toàn đối với sức khỏe.
Bài viết này tập trung vào những ảnh hưởng sức khỏe của thịt đỏ. Nó không giải quyết các tranh luận về đạo đức và môi trường xung quanh việc tiêu thụ thịt đỏ.
Ăn thịt đỏ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim hoặc ung thư.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Thịt Đỏ Ảnh Hưởng Đến Sức Khỏe Như Thế Nào?
Thịt đỏ thường được các chuyên gia phân loại là thịt cơ từ thịt bò, thịt lợn, thịt cừu, dê hoặc động vật có vú trên cạn khác.
Một mặt, thịt đỏ là nguồn cung cấp một số chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin B-12 và sắt. Cơ thể con người cần những chất dinh dưỡng này sản xuất hồng cầu. Hơn nữa, thịt đỏ rất giàu protein cần thiết cho quá trình phát triển của cơ, xương, các mô khác và các enzym.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc thường xuyên ăn thịt đỏ với nhiều vấn đề về sức khỏe, chẳng hạn như bệnh tim, một số bệnh ung thư, bệnh thận, rối loạn tiêu hóa và tỷ lệ tử vong.
Một số nghiên cứu thậm chí còn chỉ ra rằng loại thịt đỏ mà một người tiêu thụ là yếu tố quan trọng nhất trong cuộc tranh luận này.
Những phần nạc hơn của thịt đỏ chưa qua chế biến, chẳng hạn như bít tết thăn hoặc thăn lợn, có thể tốt cho sức khỏe hơn những phần khác. Điều này là do chúng chưa qua chế biến và không chứa muối, chất béo hoặc chất bảo quản.
Thịt xông khói, hot dog, xúc xích, bologna, xúc xích Ý và những loại thịt đỏ đã qua chế biến khác dường như gây ra nhiều nguy cơ nhất đối với sức khỏe.
Thịt Đỏ Có Bổ Dưỡng Không?
Sắt, vitamin B-12 và kẽm là những khoáng chất có trong thịt đỏ rất tốt cho sức khỏe.
Thực phẩm từ động vật, chẳng hạn như thịt và sữa, là nguồn cung cấp vitamin B12 chính trong chế độ ăn uống. Để ngăn ngừa thiếu máu do thiếu B-12, những người ăn chay hoặc thuần chay có thể cần bổ sung B-12.
Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ báo cáo rằng một phần 3.5 ounce (oz) hoặc 100 gam (g) thịt bò xay sống có chứa:
- 247 calo
- 07 g chất béo
- 44 g protein
- 97 miligam (mg) sắt
- 274 mg kali
- 23 mg kẽm
- 15 microgam vitamin B12
Nhiều yếu tố có thể làm thay đổi hàm lượng dinh dưỡng của một miếng thịt cụ thể. Ví dụ, những miếng cắt ra từ nhiều bộ phận khác nhau của con vật có hàm lượng calo và chất béo khác nhau. Ngoài ra, cách con vật được nuôi lớn, thức ăn của nó, thậm chí cả tuổi tác và giới tính của nó cũng có thể làm thay đổi thành phần dinh dưỡng của thịt.
Một số loại thịt đỏ được Viện Y tế Quốc gia (NIH) coi là nguồn cung cấp sắt heme tuyệt vời. Sắt heme chỉ có trong thịt, gia cầm và hải sản. Sắt nonheme có trong thực vật và thực phẩm được bổ sung sắt, chẳng hạn như ngũ cốc và sữa thực vật.
NIH tuyên bố rằng sắt heme có khả năng sinh học cao hơn, nghĩa là cơ thể có thể sử dụng nó dễ dàng hơn. Dù có nhiều người hấp thụ đủ chất sắt thông qua chế độ ăn uống của họ, nhưng NIH cảnh báo rằng một số nhóm người sau đây có nguy cơ bị thiếu sắt:
- Trẻ sơ sinh
- Trẻ nhỏ
- Phụ nữ có kinh nguyệt nhiều
- Phụ nữ đang mang thai
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Bệnh Tim và Chất Béo Bão Hòa
Nhiều nghiên cứu khác nhau đã cho rằng ăn thịt đỏ thường xuyên có thể dẫn đến nguy cơ mắc phải bệnh tim cao hơn. Trong nhiều năm, các chuyên gia đã tin rằng mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thịt đỏ và bệnh tim là do chất béo bão hòa có trong thịt đỏ.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) tuyên bố rằng thịt đỏ thường có nhiều chất béo bão hòa hơn những nguồn protein khác, chẳng hạn như thịt gà, cá hoặc các loại đậu.
Họ cho rằng ăn nhiều chất béo bão hòa và bất kỳ lượng chất béo chuyển hóa nào cũng có thể làm tăng cholesterol và tăng nguy cơ mắc bệnh tim của một người. Do đó, họ khuyên nên hạn chế lượng thịt đỏ tiêu thụ và khuyến khích mọi người chọn những miếng thịt có nhiều nạc hơn.
Nói như vậy, thịt đỏ không phải là nguồn cung cấp chất béo chuyển hóa chính trong chế độ ăn uống của người phương Tây. Thực phẩm đóng gói, chế biến và chiên thường chứa nhiều nhất.
AHA cũng giải thích rằng các loại đậu là nguồn protein thay thế tốt cho tim mạch, chẳng hạn như:
- Đậu tây
- Đậu thận
- Đậu garbanzo, hoặc đậu gà
- Đậu nành
- Đậu lăng, đậu khô tách hạt và đậu mắt đen
Một phân tích tổng hợp trên tạp chí Circulation đã kiểm tra 36 nghiên cứu khác nhau. Nó kết luận rằng việc thay thế thịt đỏ bằng những nguồn protein thực vật chất lượng cao – chứ không phải bằng carbohydrate chất lượng thấp – sẽ giúp cải thiện lượng mỡ trong máu.
Phân tích tổng hợp cũng cho thấy rằng không có bất kì dấu hiệu cải thiện to lớn nào về cholesterol toàn phần, cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp, cholesterol lipoprotein tỷ trọng cao hoặc huyết áp giữa các nhóm ăn thịt đỏ và protein động vật.
Một số nghiên cứu đã đặt câu hỏi về mối liên hệ giữa chất béo bão hòa và bệnh tim mạch. Các tác giả của một đánh giá về nguy cơ tim mạch nói rằng nhóm nghiên cứu đã phóng đại vai trò của chất béo bão hòa trong quá trình phát triển của bệnh tim.
Ngoài ra, một nhóm các bác sĩ tim mạch đã xuất bản một bài tiểu luận chỉ ra rằng tiêu thụ chất béo bão hòa không làm tắc nghẽn động mạch hoặc làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Một bài báo khác nói rằng nhiều phân tích và đánh giá không ủng hộ quan điểm cho rằng tiêu thụ chất béo bão hòa có liên quan đến bệnh tim.
Có bằng chứng ủng hộ và chống lại quan điểm cho rằng chất béo bão hòa có vai trò trong bệnh tim. Nghiên cứu hiện tại vẫn đang được tiến hành.
Có thể bạn quan tâm: Ăn Nhiều Thịt Đỏ Có Thể Làm Tăng 22% Nguy Cơ Tim Mạch
Bệnh Tim và Trimethylamine N-Oxide
Một số nghiên cứu đã cho biết rằng ngoài cuộc tranh luận về chất béo bão hòa, thịt đỏ vẫn có những nguy cơ mắc bệnh tim tiềm ẩn khác.
Theo nghiên cứu gần đây, những người ăn thịt đỏ thường xuyên có hàm lượng chất chuyển hóa trimethylamine N-oxide (TMAO) cao hơn. Vi khuẩn trong ruột tạo ra TMAO trong quá trình tiêu hóa. Các chuyên gia cho rằng chất độc này có liên quan đến nguy cơ cao tử vong do bệnh tim.
Nghiên cứu này cho thấy những người ăn thịt đỏ có lượng TMAO cao gấp 3 lần so với những người ăn thịt trắng hoặc protein từ thực vật. Tuy nhiên, TMAO của họ trở lại bình thường khoảng 4 tuần sau khi ngừng ăn thịt đỏ.
Các loại hạt và đậu là nguồn protein thực vật lành mạnh.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Ung Thư và Tỷ Lệ Tử Vong
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy ăn thịt đỏ thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư hoặc tử vong. Tuy nhiên, phát hiện của những nghiên cứu này đã cho ra nhiều kết quả khác nhau.
Theo một bài báo được công bố vào năm 2015, thịt đỏ và thịt chế biến đều có thể gây bệnh ung thư đối với con người. Điều này phù hợp với phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Cụ thể, bài báo nói rằng dựa trên một số nghiên cứu lớn, những người ăn nhiều thịt đỏ có nhiều khả năng mắc ung thư đại trực tràng hơn. Nguy cơ tăng lên đối với cả thịt đỏ và thịt chế biến, nhưng thịt chế biến dường như làm tăng nguy cơ này nhiều hơn.
Nghiên cứu cũng cho thấy những người ăn thịt đỏ có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy và tuyến tiền liệt cao hơn. Cuối cùng, những người ăn nhiều thịt chế biến sẵn cũng có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn.
Các tác giả nói rằng các phương pháp chế biến thịt, chẳng hạn như hun thịt và xông khói, có thể sản sinh các hóa chất gây ung thư. Điều này có thể giải thích tại sao các nhà khoa học cho rằng thịt bò đã qua chế biến có nguy cơ sức khỏe cao hơn thịt chưa qua chế biến.
Một số nghiên cứu khác cũng đã chứng minh mối quan hệ giữa thịt đỏ và ung thư. Ví dụ:
- Một nghiên cứu theo dõi hơn 42.000 phụ nữ trong 7 năm đã phát hiện rằng chế độ ăn thịt đỏ có liên đến việc tăng nguy cơ ung thư vú xâm lấn. Ngược lại, phụ nữ ăn thịt gà thay vì thịt đỏ đã giảm nguy cơ.
- Một nghiên cứu khác theo dõi 53.000 phụ nữ và 27.000 nam giới trong 8 năm phát hiện ra rằng những người ăn thịt đỏ, đặc biệt là thịt chế biến sẵn, có tỷ lệ tử vong cao hơn. Khi nghiên cứu bắt đầu, những người tham gia đều không mắc bệnh tim hay ung thư. Ăn ít nhất một nửa phần thịt đỏ mỗi ngày có liên quan đến nguy cơ tử vong tăng 10%.
- Một nghiên cứu lớn theo dõi hơn 120.000 đàn ông và phụ nữ trong 10 năm cho thấy chỉ thịt đỏ đã qua chế biến mới liên quan đến nguy cơ tử vong cao, chứ không phải loại chưa qua chế biến.
Phương Pháp Nấu Ăn và Bệnh Ung Thư
Khi thịt được nấu ở nhiệt độ cao, chẳng hạn như khi chiên hoặc nướng trên ngọn lửa trần, một số hóa chất sẽ hình thành trong thịt. Những chất này, được gọi là amin dị vòng và hydrocacbon thơm đa vòng, có thể gây đột biến DNA dẫn đến ung thư.
Tiếp xúc với những hóa chất này có thể gây ung thư ở động vật, nhưng các chuyên gia không chắc liệu điều tương tự có đúng với con người hay không.
Viện Ung thư Quốc gia nói rằng mọi người có thể giảm tiếp xúc với các hóa chất này bằng cách:
- Không làm chín thịt, kể cả thịt trắng, trên ngọn lửa trần hoặc trên bề mặt kim loại rất nóng
- Làm chín thịt trước trong lò vi sóng để giảm thời gian chế biến thịt ở nhiệt độ cao
- Lật và đảo thịt thường xuyên trong lúc chế biến
- Không ăn phần thịt cháy
Ăn kèm với các loại rau giàu chất chống oxy hóa, chẳng hạn như rau lá xanh đậm, với thịt nướng là một phương pháp khác để hỗ trợ cơ thể.
Sử dụng một phương pháp nấu ăn khác có thể giảm thiểu lượng chất gây ung thư trong thịt.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Bao Nhiêu Thịt Đỏ Là Quá Nhiều?
Lượng tiêu thụ thịt đỏ được khuyến nghị khác nhau giữa các tổ chức.
Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới và Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ (AICR) nói rằng nếu một người ăn thịt đỏ, họ nên hạn chế ăn 3 khẩu phần mỗi tuần. Điều này sẽ tương đương với khoảng 12 – 18 oz mỗi tuần. Họ cũng khuyên bạn nên ăn ít hoặc không ăn thịt bò đã qua chế biến.
Họ giải thích rằng thịt có thể là một nguồn dinh dưỡng quý giá, nhưng mọi người không cần phải ăn thịt – thịt đỏ hay thịt khác – để khỏe mạnh. Trên thực tế, họ nói rằng “mọi người có thể nhận đủ protein từ hỗn hợp đậu (các loại đậu) và ngũ cốc (ngũ cốc)”.
AHA ít cụ thể hơn trong khuyến nghị về thịt của họ. Họ nói rằng mọi người nên cắt giảm lượng thịt và chỉ ăn “thỉnh thoảng thôi”, nên ăn những miếng thịt nạc và những phần không lớn hơn 6 oz.
Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng ý rằng họ cần tránh xa hoặc hạn chế thịt đỏ.
Một bài báo nói rằng việc “tập trung quá mức” vào việc hạn chế thịt đỏ có thể khiến mọi người hướng đến những loại thực phẩm ít dinh dưỡng hơn, chẳng hạn như đồ ăn vặt chế biến sẵn. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu đã liên kết thực phẩm chế biến cao với nhiều vấn đề sức khỏe, vì vậy đây có thể không phải là một sự đánh đổi có lợi.
Bài báo cũng nói rằng “thịt đỏ chưa qua chế biến là một trong những nguồn cung cấp protein chất lượng cao tốt nhất và đóng góp quan trọng vào việc hấp thụ dinh dưỡng”. Chúng cũng có thể duy trì mức chất béo trung tính thấp hơn so với chế độ ăn nhiều carbohydrate.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Tổng Kết
Rất khó để liên kết một chế độ ăn uống hoặc nhóm thực phẩm cụ thể với những vấn đề sức khỏe. Điều này là do nhiều yếu tố khác, chẳng hạn như di truyền, môi trường, tiền sử sức khỏe, mức độ căng thẳng, chất lượng giấc ngủ, lối sống và các yếu tố chế độ ăn uống khác, có thể ảnh hưởng đến việc một người có mắc một bệnh nào đó hay không.
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng khẳng định rằng ăn nhiều thịt đỏ, đặc biệt là thịt chế biến sẵn, có thể gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe. Nhiều tổ chức y tế lớn, chẳng hạn như AICR và AHA, khuyên bạn nên ăn nhiều rau và ít thịt hơn để hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật.
Vì lý do này, mọi người có thể cắt giảm thịt đỏ và thịt đã qua chế biến, đồng thời ưu tiên những loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và chất dinh dưỡng – chẳng hạn như trái cây và rau củ – để giúp hỗ trợ ngăn ngừa những vấn đề về sức khỏe.
Điều quan trọng cần nhớ là việc thay thế các loại carbohydrate đã qua chế biến, chất lượng thấp bằng thịt đỏ có thể ảnh hưởng đến độ nhạy insulin, mức lipid và sức khỏe nói chung.
Bài viết được dịch từ www.medicalnewstoday.com
Dịch giả Trinh Lê
