Trà hoặc cà phê làm từ nấm dược liệu (như Chaga hoặc linh chi) là một loại đồ uống tốt cho sức khỏe được nhiều người biết đến. Đây là những điều bác sĩ muốn bạn biết trước khi bắt đầu dùng nó mỗi ngày.
Có thể bạn đã thưởng thức món nấm xào hoặc salad nấm, nhưng còn trà nấm thì sao? Nếu đang sử dụng mạng xã hội, bạn có thể nhận thấy xu hướng trà hoặc cà phê nấm đang dần trở nên phổ biến trong giới người nổi tiếng và những kênh có nội dung chuyên về sức khỏe.
Christy Brissette, người sáng lập 80 Twenty Nutrition có trụ sở tại Chicago, tin rằng:
“Mọi người luôn quan tâm đến những tiến bộ tiếp theo trong lĩnh vực dinh dưỡng. Niềm đam mê với các phương pháp ăn kiêng mới lạ và lợi ích tiềm năng của chúng là yếu tố chính góp phần tạo nên sự phổ biến của các loại đồ uống đang thịnh hành.”
CNBC báo cáo rằng sức ảnh hưởng từ những nhân vật nổi tiếng, chẳng hạn như Gwyneth Paltrow – người đã uống trà nấm trên loạt phim Netflix The Goop Lab của cô, rõ ràng là có lợi.
Tuy nhiên, Brissette nói rằng nấm không thực sự là một loại thực phẩm mới lạ dành cho sức khỏe vì công dụng chữa bệnh của chúng đã được ghi nhận từ lâu trong Đông y.
Hãy tìm hiểu xem có gì trong những loại đồ uống từ nấm này và tự quyết định xem bạn có nên đưa chúng vào lượng đồ uống lành mạnh thường xuyên của mình hay không.
Nấm thích nghi, chẳng hạn như nấm Chaga trong hình trên, được công nhận là có tác dụng hỗ trợ cơ thể đối phó với căng thẳng.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Trà Nấm Là Gì?
Theo Brissette, trà nấm đóng vai trò như một loại thực phẩm bổ sung hơn là đồ uống.
Thông thường, bạn sẽ mua bột chiết xuất từ nấm được pha với một loại trà, thường là trà xanh. Bạn cũng có thể mua hỗn hợp cà phê-nấm nếu bạn không thích uống trà – đó là cách mà Brissette thường uống, cùng với một ít sữa vani hạnh nhân không đường.
Nói cách khác, pha trà nấm không đơn giản như cách bạn mua nấm tươi về ngâm trong nước nóng. Mascha Davis, người sáng lập Nomadista Nutrition có trụ sở tại Los Angeles, cho biết:
“Các loại bột này khác với nấm bạn tìm thấy ở siêu thị vì chúng là những chất chiết xuất cô đặc chứ không phải là thực phẩm tươi sống.”
Việc lựa chọn các loại nấm thường được pha với trà – chẳng hạn như Chaga, nấm hầu thủ và linh chi – là có mục đích vì chúng được phân loại là chất thích nghi, như Học viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Chicago đã nêu.
Brissette cho biết: “Chất thích nghi là các loại thảo dược hoặc thực phẩm giúp cơ thể có khả năng đối phó với căng thẳng. Do đó, hiện nay có rất nhiều sự chú ý và quan tâm xung quanh chủ đề chất thích ứng và mối quan hệ của nó với dinh dưỡng.”
Theo đánh giá, chất thích ứng giúp giảm căng thẳng và làm dịu phản ứng của cơ thể với hormone gây căng thẳng cortisol. Chúng được cho là đặc biệt hữu ích đối với các yếu tố gây căng thẳng có tính chất bên ngoài, môi trường và cảm xúc.
Theo Brissette, nghiên cứu hiện đại về nấm thích nghi vẫn còn ở giai đoạn sơ khai, nhưng vẫn tồn tại một lượng kiến thức y học có thể được tham khảo. Cô nói:
“Những loại nấm thường thấy trong trà có lịch sử lâu đời trong y học Trung Hoa và hiện được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới để điều trị nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau.”
Nguồn ảnh minh họa: Internet
4 Lợi Ích Sức Khoẻ Tiềm Năng Của Trà Nấm
Davis cho biết nấm tươi có nhiều chất chống oxy hóa và chất xơ, đặc biệt khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hoặc bức xạ tia cực tím, chúng sẽ trở thành nguồn cung cấp vitamin D dồi dào.
Nghiên cứu trước đây cho thấy chất chống oxy hóa đóng vai trò ngăn ngừa bệnh mãn tính. Chẳng hạn, nguy cơ mắc bệnh trầm cảm có thể giảm bớt bằng cách ăn nấm, theo nghiên cứu được công bố vào năm 2021 trên tạp chí Affective Disorders.
Viện Y tế Quốc gia cũng nhấn mạnh những lợi ích của những thực phẩm này, bao gồm chất xơ của chúng giúp bạn no lâu, trong khi vitamin D giúp xương và hệ thống miễn dịch của bạn chắc khỏe.
Tuy nhiên, Davis xác nhận nghiên cứu trước đó bằng cách nói rằng nấm trong trà được quan tâm nhiều hơn là hàm lượng chất xơ của chúng, vì chúng có đặc tính kháng viêm và chống oxy hóa.
Brissette cho biết thêm: “Hóa chất phytochemical trong nấm có thể có khả năng phòng ngừa bệnh tật và đây là lý do tại sao chúng là đối tượng được nghiên cứu rất nhiều vào thời điểm hiện tại.”
Dưới đây là 4 lợi ích sức khỏe mà trà nấm có thể mang lại, dựa trên một số nghiên cứu sơ bộ về những dạng nấm tương tự.
1. Hỗ Trợ Phòng Ngừa Ung Thư
Nghiên cứu được công bố vào năm 2016 trên Heliyon cho thấy chiết xuất từ nấm có thể có khả năng chống ung thư; tuy nhiên, nó chỉ được thực hiện trên đối tượng trong phòng thí nghiệm và động vật chứ không phải trên người.
Vì vậy, còn quá sớm để đưa ra kết luận; vẫn cần phải tiến hành thử nghiệm trên người.
Davis cho biết: “Phần lớn nghiên cứu về nấm đã được thực hiện trên động vật hoặc bằng một số hợp chất thực vật biệt lập, vì vậy chúng tôi chưa có nhiều bằng chứng thuyết phục, chất lượng cao về tác dụng của chúng đối với con người.”
Ví dụ, Davis đã trích dẫn một bài báo năm 2016 được xuất bản trong Cochrane Database of Systematic Reviews cho thấy không đủ bằng chứng ủng hộ quan điểm cho rằng nấm linh chi có đặc tính chống ung thư; tuy nhiên, kết quả cho thấy nó vẫn có tác dụng tăng cường miễn dịch.
Tuy nhiên, một đánh giá về nghiên cứu được công bố vào năm 2021 trên tạp chí Advances in Nutrition đã phát hiện ra rằng ăn nhiều nấm có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư, nhưng đó không phải là nghiên cứu cụ thể về trà nấm.
Có thể bạn quan tâm: Liệu Ăn Nấm Có Thể Làm Giảm Nguy Cơ Ung Thư?
2. Hỗ Trợ Kiểm Soát Lượng Đường Trong Máu
Davis tin rằng nấm linh chi và nấm Chaga có thể được khuyên dùng vì tác dụng tích cực của chúng đối với quá trình chuyển hóa glucose và chức năng gan. Tuy nhiên, phần lớn nghiên cứu hỗ trợ cho điều này chỉ được thực hiện trên động vật trong điều kiện phòng thí nghiệm được kiểm soát.
Ví dụ, một nghiên cứu được công bố vào năm 2018 trên tạp chí Functional Foods cho thấy nấm có thể cải thiện vi khuẩn đường ruột của chuột và giúp điều chỉnh lượng đường trong máu ở gan.
Theo ghi nhận của các tác giả của một nghiên cứu trước đây, để xác định tác dụng sức khỏe và độ an toàn của các sản phẩm nấm dược liệu ở bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường, cần có nghiên cứu kỹ lưỡng hơn trên con người, bao gồm các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng.
3. Tăng Cường Hiệu Suất Tập Luyện
Bạn đang tìm kiếm một cách để tăng cường sức mạnh thông qua quá trình tập luyện của mình?
Brissette trích dẫn một nghiên cứu thí điểm ngắn cho thấy những người dùng chiết xuất nấm có thể tập thể dục hiệu quả hơn những người không dùng.
Tuy nhiên, chỉ có 20 người tham gia thử nghiệm và họ được cho uống ba viên nấm 333 miligam (mg) mỗi ngày (tổng cộng khoảng 1.000 mg), so với 100 mg thường có trong cà phê hoặc trà.
Brissette nói đây là liều lượng khá cao, vì thế bạn không nên nghĩ rằng mình có thể tập luyện hiệu quả chỉ nhờ vào sức mạnh của trà hoặc cà phê nấm.
Brissette từng nghe đồn rằng trà nấm có thể làm tăng sinh lực của một người. Cô nói: “Những người dùng cà phê hoặc trà nấm sẽ cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn sau khi uống. Tuy nhiên, có thể tác động thực sự là do caffeine trong bột bổ sung chứ không phải do nấm.”
4. Cải Thiện Hệ Vi Sinh Đường Ruột
Bạn có thể đã nghe nói về lợi ích của thực phẩm giàu probiotic như kim chi và dưa cải bắp, nhưng thực phẩm prebiotic cũng rất quan trọng đối với sức khỏe hệ tiêu hóa.
Nhưng chính xác thì prebiotic là gì? Theo Mayo Clinic, prebiotic đóng vai trò như một loại “phân bón” trong đường ruột, kích thích sự phát triển của men vi sinh (vi khuẩn có lợi).
Mayo Clinic cho biết thêm, prebiotic chủ yếu được tìm thấy trong trái cây và rau củ – đặc biệt là những loại có chứa carbohydrate phức hợp (chẳng hạn như nấm).
Cụ thể, nấm có chứa chitin, hemiaellulose, alpha- và beta-glucans, mannans, xylans và galactans, tất cả đều là carbohydrate hoạt động như prebiotic, theo một đánh giá được công bố năm 2017 trên Tạp chí Khoa học Phân tử Quốc tế.
Do đó, tiêu thụ nấm dưới dạng thực phẩm bổ sung hoặc trà có thể là một cách tuyệt vời để cải thiện men vi sinh trong hệ thực vật đường ruột của bạn.
Một đánh giá khác được công bố vào năm 2020 trên Tạp chí Quốc tế về Nấm dược liệu cho thấy prebiotic trong nấm thực sự có thể thay đổi cấu trúc hệ vi sinh vật bên trong đường ruột của bạn.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Rủi Ro Sức Khỏe Của Trà Nấm
Không rõ liệu uống trà nấm có gây ra bất kỳ tác động tiêu cực nào hay không. Davis cho biết:
“Tác dụng phụ của nấm cũng không rõ ràng như lợi ích của chúng. Đó là lý do tại sao bạn nên gặp bác sĩ trước khi có ý định thử bất kỳ chất bổ sung mới nào, đặc biệt nếu bạn đang dùng thuốc.”
Có lý do rõ ràng cho điều này. Theo Davis, nồng độ oxalate cao trong nấm chaga sẽ ức chế khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể. Cô cũng lưu ý rằng tình trạng tương tác thuốc có thể xảy ra do tác dụng làm loãng máu của một số loại nấm.
Theo báo cáo của Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering, một số loại nấm nhất định, chẳng hạn như linh chi, có thể tương tác tiêu cực với thuốc ức chế miễn dịch hoặc thuốc hóa trị.
Điều đặc biệt quan trọng là bạn phải trao đổi vấn đề này với bác sĩ, vì Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ không quản lý thực phẩm bổ sung giống như cách họ quản lý các loại thuốc thông thường.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Vậy Trà Nấm Có Phải Là Xu Hướng Chăm Sóc Sức Khỏe Tiềm Năng?
Trước khi bạn muốn dùng thử trà nấm, hãy chú ý điều sau. Davis cho biết: “Mặc dù lợi ích sức khỏe của nấm còn gây tranh cãi và không hoàn toàn được chứng minh bằng nghiên cứu, nhưng chúng vẫn là một phần có giá trị trong chế độ ăn uống của bất kỳ ai.”
Brissette cũng đồng tình. Nhưng trước tiên hãy tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn, nếu bạn bắt đầu cảm thấy tốt hơn sau khi uống trà nấm, bạn có thể tiếp tục. Tuy nhiên, trà nấm không phải là lựa chọn được Brissette khuyên dùng vì giá cả của nó có thể đắt hơn so với trà truyền thống.
Cô nói: “Nếu mọi người đang phân vân nên đầu tư vào trà nấm hay dùng một loại thực phẩm bổ sung khác, tôi sẽ đề xuất bổ sung DHA và EPA nếu bạn không ăn cá béo và dùng men vi sinh nếu bạn không ăn thực phẩm lên men. Hãy bắt đầu với những điều cơ bản trước khi dùng trà nấm.”
Tóm lại, hãy thảo luận về trà nấm với bác sĩ của bạn và nếu được chấp thuận, bạn có thể thoải mái thưởng thức nó. Davis nói:
“Tôi nghĩ đối với đa số mọi người, sẽ không có hại gì nếu bạn không uống quá nhiều. Vì vậy, nếu trà nấm khiến bạn cảm thấy dễ chịu hơn thì đây là một tin đáng mừng. Tuy nhiên, cũng đừng coi nó như một liều thuốc chữa bách bệnh.”
Bài viết được dịch từ www.everydayhealth.com
Dịch giả Trinh Lê