Nghiên cứu mới cho thấy rằng các chất chuyển hóa do vi khuẩn đường ruột tiết ra có thể đóng vai trò lớn hơn đối với nguy cơ mắc bệnh tim mạch so với chất béo bão hòa.
Nghiên cứu đã xác định chính xác thủ phạm tiềm ẩn có thể khiến một số người dễ bị ảnh hưởng tim mạch hơn của thịt đỏ, và nó bắt nguồn từ đường ruột.
Một nghiên cứu được công bố vào ngày 1 tháng 8 trên tạp chí Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) đã tập trung phân tích một chất chuyển hóa có tên là trimethylamine N-oxide (TMAO), và những phát hiện của họ có thể xóa bỏ quan niệm bấy lâu rằng ăn thịt đỏ làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim mạch.
Theo đồng trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Meng Wang, nghiên cứu sinh hậu tiến sĩ tại Trường Chính sách và Khoa học Dinh dưỡng Friedman tại Đại học Tufts ở Somerville, Massachusetts, TMAO đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu mới trong những năm gần đây.
Chất chuyển hóa – được giải phóng khi vi khuẩn đường ruột chuyển hóa phosphatidylcholine (PC), một chất hóa học có trong thịt đỏ và lòng đỏ trứng – được biết là có tác dụng thúc đẩy quá trình đông máu và hình thành mảng bám trong mạch máu ở động vật. Lượng TMAO cao hơn có liên quan đến nguy cơ tử vong cao hơn ở những người mắc bệnh tim.
Bà nói: “TMAO có thể được tạo ra bởi các vi khuẩn đường ruột của chúng ta trong quá trình tiêu hóa thịt đỏ và nhiều loại thực phẩm khác có nguồn gốc từ động vật. Về mặt lý thuyết, điều này có thể giải thích tại sao ăn thịt đỏ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch (CVD).”
Nếu điều này là đúng, thì các nhà nghiên cứu cũng muốn tìm cách xác định mức độ TMAO tăng lên góp phần vào nguy cơ tim mạch như thế nào so với các yếu tố khác, chẳng hạn như chất béo bão hòa và cholesterol, vốn là trọng tâm chính trong nghiên cứu về thịt đỏ và CVD trong nhiều thập kỷ.
Chúng ta đều biết rằng chế độ ăn nhiều thịt đỏ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, nhưng lý do cho điều này vẫn còn là vấn đề tranh cãi.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Là một phần của Nghiên cứu Sức khỏe Tim mạch (CHS), gần 4.000 người Mỹ trên 65 tuổi đã được theo dõi sức khỏe và dinh dưỡng trong nhiều thập kỷ cho nghiên cứu mới. Gần 2/3 số người tham gia là nữ giới và gần 90% là người da trắng.
Họ được theo dõi trong ít nhất 12 năm, với một số được theo dõi trong hơn 20 năm. Ngoài chế độ ăn uống, nghiên cứu đã theo dõi các chỉ dấu sinh học trong máu của TMAO và hai chất chuyển hóa có liên quan là gamma-butyrobetaine (GBB) và crotonobetaine, cả hai đều có nguồn gốc từ L-carnitine, một chất hóa học có trong thịt đỏ.
Họ phát hiện ra rằng sự hiện diện của các chất chuyển hóa này, đặc biệt là TMAO, cùng với lượng đường trong máu và tình trạng viêm nhiễm, dường như giải thích cho việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hơn là chỉ riêng cholesterol trong máu hoặc huyết áp.
Trong nghiên cứu, nguy cơ mắc bệnh tim mạch của một người tăng 22% đối với mỗi khẩu phần thịt đỏ, đặc biệt là thịt chế biến sẵn mà họ tiêu thụ hàng ngày. Khoảng 10% nguy cơ này tăng lên được giải thích là do mức độ TMAO, GBB và crotonobetaine tăng cao, những vi khuẩn đường ruột tạo ra khi chúng tiếp xúc với các chất dinh dưỡng có trong thịt đỏ.
Theo Tiến sĩ Wang: “Có thể không cần thiết phải nhấn mạnh đến chất béo bão hòa và cholesterol khi đưa ra các khuyến nghị về chế độ ăn uống đối với thực phẩm có nguồn gốc từ động vật. Có thể các chất khác có vai trò quan trọng hơn đối với sức khỏe, chẳng hạn như L-carnitine và sắt heme, có liên quan đến sự khởi phát của bệnh tiểu đường loại 2.”
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Giải Thích Sự Thay Đổi
Tiến sĩ Christopher Gardner, giám đốc nghiên cứu dinh dưỡng tại Trung tâm Nghiên cứu Phòng ngừa Stanford ở Stanford, California, người không tham gia vào nghiên cứu hiện tại, cho biết: “Nghiên cứu trước đây cho thấy hàm lượng chất béo bão hòa cao trong thịt đỏ có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn.”
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu chưa bao giờ có thể giải thích thỏa đáng về sự khác biệt trong chế độ ăn uống giữa những cá nhân tiêu thụ cùng một loại thực phẩm.
Vì hệ vi sinh vật đường ruột của mỗi người là duy nhất, nên lượng TMAO mà hệ vi sinh vật đường ruột giải phóng khi ăn thịt đỏ có thể giải thích tại sao thịt đỏ có thể khiến nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở một số người cao hơn những người khác.
Tiến sĩ Gardner giải thích rằng: “Vì đây không phải là một biện pháp can thiệp và có nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến cuộc sống của những người này, nên kết quả chỉ có thể được hiểu là cho thấy mối liên hệ. Tuy nhiên, đây là một bằng chứng khác cho thấy tầm quan trọng của TMAO.”
Theo Gardner, những người trong nghiên cứu ăn nhiều thịt đỏ nhất thường cũng ăn nhiều chất béo bão hòa nhất và ít chất xơ nhất, hai yếu tố quan trọng dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Ông nói: “Có nhiều yếu tố khác có thể góp phần gây ra rủi ro này, nhưng TMAO vẫn là yếu tố quan trọng nổi bật, chúng ta cần khẩn trương nghiên cứu về chất chuyển hóa trong tương lai.”
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Chế Độ Dinh Dưỡng Phù Hợp Dành Cho Tim Mạch
Theo Gardner, việc có thêm thông tin về cách hệ vi sinh vật đường ruột độc nhất của một người tác động đến cách cơ thể họ phản ứng với nhiều loại thực phẩm khác nhau có thể giúp các chuyên gia dinh dưỡng xác định chế độ ăn uống tốt nhất cho mỗi cá nhân. Ông nói:
“Mục tiêu dài hạn ở đây là dinh dưỡng phù hợp. Một ngày nào đó chúng tôi có thể thực hiện một bài kiểm tra hệ vi sinh vật đường ruột của bạn và cho biết bạn nên ăn gì. Các nhà khoa học đang bắt đầu phát triển các bài kiểm tra như vậy, nhưng họ cần nhiều thông tin hơn trước khi có thể thực hiện được chế độ dinh dưỡng phù hợp dựa trên hệ vi sinh vật đường ruột.”
Theo Gardner, có thể sẽ không bao giờ có một viên thuốc hay một loại vi khuẩn đường ruột nào, có thể ngăn ngừa những tác động tiêu cực về mặt sức khỏe của việc ăn quá nhiều những thứ như bánh rán và thịt đỏ. Tuy nhiên, chúng ta càng tìm hiểu nhiều về nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt này, thì việc tư vấn cho mỗi người càng trở nên đơn giản hơn.
Theo Wang, nghiên cứu mới đóng một vai trò quan trọng trong việc thay đổi trọng tâm của nghiên cứu sức khỏe đối với thịt đỏ từ chất béo bão hòa và tác động của nó đối với mức cholesterol trong máu sang một cuộc kiểm tra chuyên sâu hơn về vai trò của các chất dinh dưỡng khác nhau đối với nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Cô ấy nói: “Nồng độ cholesterol trong máu không giải thích được mối quan hệ giữa việc tiêu thụ thịt và nguy cơ mắc bệnh tim mạch trong nghiên cứu của chúng tôi. Trên thực tế, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy rằng chất béo bão hòa trong chế độ ăn uống có thể không phải là một yếu tố nguy cơ đáng kể đối với bệnh tim mạch.
Những phát hiện của chúng tôi phù hợp với những bằng chứng hiện tại này và chúng cho thấy rằng những thành phần trong thịt đỏ, chẳng hạn như L-carnitine và sắt heme, có thể đóng một vai trò quan trọng hơn đối với sức khỏe so với chất béo bão hòa.”
Có thể bạn quan tâm: Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh Chú Trọng Thực Vật Có Thể Làm Giảm Nguy Cơ Đột Quỵ
Bài viết được dịch từ www.everydayhealth.com
Dịch giả Trinh Lê
