Một nghiên cứu mới cho thấy loại bỏ tất cả các sản phẩm động vật có thể là lựa chọn tốt nhất để bạn giảm cân. Tuy nhiên, điều này không hề phủ nhận lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải.
Nếu quá trình giảm cân của bạn bị chậm lại khi tuân theo chế độ ăn Địa Trung Hải thì có thể bạn sẽ thấy hiệu quả hơn khi áp dụng lối sống thuần chay và loại bỏ tất cả các sản phẩm động vật, thay vì tiếp tục ăn thịt nạc và cá.
Những người theo chế độ ăn thuần chay ít chất béo đã giảm trung bình 6.0 kg (13.2 pound) trong 16 tuần trong một thử nghiệm kéo dài 16 tuần được công bố trên Tạp chí của Đại học Dinh dưỡng Hoa Kỳ vào tháng 2 năm 2021.
Nhưng khi những người này áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải trong cùng một khoảng thời gian, họ thường không có dấu hiệu giảm cân.
Trưởng nhóm nghiên cứu Hana Kahleova, giám đốc nghiên cứu lâm sàng tại Ủy ban Trách nhiệm Y khoa Hoa Kỳ, nhận thấy rằng:
“Dù chế độ ăn Địa Trung Hải thường được quảng cáo là có tác dụng giảm cân, nhưng nó lại ít ảnh hưởng đến cân nặng của người tham gia trong nghiên cứu này.”
Chế độ ăn thuần chay là chế độ ăn dựa trên thực vật, loại bỏ tất cả các sản phẩm động vật.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Chế Độ Ăn Địa Trung Hải và Chế Độ Ăn Thuần Chay: Loại Nào Cho Thấy Kết Quả Về Sức Khỏe Và Cân Nặng Tốt Hơn?
Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra kết quả của cả hai chế độ ăn kiêng ở 62 người trưởng thành thừa cân nhưng không có tiền sử bệnh tiểu đường.
Không ai được yêu cầu cắt giảm hoặc tính lượng calo, và những người tham gia cũng không được yêu cầu thay đổi chế độ tập luyện hoặc dùng thuốc thông thường.
Một nửa số người tham gia bắt đầu nghiên cứu bằng cách tuân theo chế độ ăn thuần chay ít chất béo trong 16 tuần. Kế hoạch ăn uống của họ chứa nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu, ngoài ra không chứa bất kỳ sản phẩm động vật nào.
Nửa còn lại của những người tham gia nghiên cứu bắt đầu với chế độ ăn Địa Trung Hải bao gồm mọi thứ trong chế độ ăn thuần chay nhưng cũng cho phép dùng sữa, cá và thịt gia cầm, đồng thời hạn chế chất béo bão hòa, thịt đỏ và thịt chế biến sẵn.
Sau khoảng thời gian 16 tuần đầu tiên này, mọi người lại tiếp tục thói quen ăn uống bình thường trong vòng 1 tháng. Sau đó, họ chuyển đổi chế độ ăn kiêng trong 16 tuần để thực hiện chế độ ăn kiêng mà trước đây họ không thực hiện.
Trong chế độ ăn thuần chay, những người tham gia ăn ít hơn khoảng 500 calo mỗi ngày so với thói quen ăn uống bình thường của họ. Tuy nhiên, khi họ thực hiện chế độ ăn Địa Trung Hải, lượng calo của họ không thay đổi đáng kể.
Chế độ ăn thuần chay không chỉ giúp mọi người giảm cân. Họ cũng giảm được khối lượng mỡ nhiều hơn – tổng cộng là 3.6 kg (7.9 pound) – so với chỉ 0.2 kg (0.4 pound) trong chế độ ăn Địa Trung Hải.
Chỉ số cholesterol cũng được cải thiện trong chế độ ăn thuần chay, trong khi về cơ bản vẫn không thay đổi trong chế độ ăn Địa Trung Hải.
Những người theo chế độ ăn thuần chay đã giảm trung bình tổng lượng cholesterol là 0.187 gam mỗi lít và giảm trung bình 0.153 gam mỗi lít đối với cholesterol “xấu” (LDL).
Nghiên cứu cũng cho thấy cả hai chế độ ăn kiêng đều giúp giảm huyết áp, nhưng chế độ ăn Địa Trung Hải có hiệu quả rõ rệt hơn.
Nếu không có bất kỳ sự thay đổi thuốc nào, chế độ ăn thuần chay có tác dụng giảm huyết áp tâm thu 3.2 mmHg (milimét thủy ngân), so với 6.0 mmHg trong chế độ ăn Địa Trung Hải.
Cả hai chỉ số cholesterol và huyết áp đều có vai trò trong nguy cơ mắc bệnh tim, như Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh đã chỉ ra.
Một hạn chế của nghiên cứu là lượng thức ăn được tự báo cáo và đánh giá chỉ ở mức cơ bản và trong tuần cuối cùng của mỗi giai đoạn ăn kiêng, khiến dữ liệu có thể không đưa ra cái nhìn tổng quan chính xác về cách mọi người ăn.
Mọi người cũng có xu hướng giảm cân nhiều hơn trong thời gian ăn kiêng 16 tuần đầu tiên, bất kể họ bắt đầu theo chế độ ăn kiêng nào.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Các Nghiên Cứu Trước Đây Cho Thấy Chế Độ Ăn Thuần Chay Giúp Giảm Cân
Kết quả giảm cân bằng chế độ ăn thuần chay trong nghiên cứu này tương tự với kết quả mà người lớn mắc bệnh béo phì trải qua trong một nghiên cứu được công bố vào tháng 11 năm 2020 trên JAMA Network Open.
Sau 16 tuần áp dụng chế độ ăn thuần chay trong nghiên cứu này, những người tham gia đã giảm trung bình 5.9 kg (13 pound).
Một nghiên cứu trước đó được công bố trên tạp chí Diabetes Care cho thấy chế độ ăn thuần chay có thể hỗ trợ giảm cân hiệu quả hơn so với các kiểu ăn uống khác.
Nghiên cứu này kiểm tra chỉ số khối cơ thể (BMI) và thói quen ăn uống của hơn 22.000 nam giới và hơn 38.000 phụ nữ.
Người ăn chay có chỉ số BMI trung bình thấp nhất – 23.6 – nằm trong khoảng từ 18 đến 24.9 được coi là cân nặng bình thường hoặc khỏe mạnh.
Các nhóm áp dụng các chế độ ăn kiêng khác đều có chỉ số BMI trung bình nằm trong phạm vi thừa cân từ 25 đến 29.9, bao gồm: 25.7 đối với người ăn chay ăn có sữa và trứng, 26.3 đối với người ăn chay có cá và 28.8 đối với người không ăn chay.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Không Phải Lúc Nào Chế Độ Ăn Thuần Chay Cũng Tốt Hơn Chế Độ Ăn Địa Trung Hải
Có lẽ nhược điểm lớn nhất của chế độ ăn thuần chay là nó có thể quá hạn chế và không bền vững.
Theo J. David Spence, trưởng bộ phận nghiên cứu phòng chống đột quỵ và xơ vữa động mạch tại Viện nghiên cứu Robarts của Đại học Western ở London, Ontario:
“Điều này có thể đặc biệt đúng đối với những người đã quen với cách ăn theo kiểu phương Tây gồm thịt và khoai tây.”
Tiến sĩ Spence, người không tham gia vào nghiên cứu hiện tại, cho biết: “Tôi không nghĩ rằng chế độ ăn thuần chay sẽ được những người Bắc Mỹ ăn linh hoạt áp dụng lâu dài.”
Theo Spence, chế độ ăn Địa Trung Hải có thể là lựa chọn tốt nhất cho những người muốn giảm cân chậm, đều đặn và duy trì cân nặng ổn định.
Họ sẽ nhận được kết quả tốt nhất từ chế độ ăn kiêng này nếu tập trung vào việc cắt giảm thịt đỏ, thịt chế biến sẵn và các chất béo không lành mạnh khác – điều mà những người tham gia nghiên cứu hiện tại không làm tốt lắm.
Trên thực tế, những người tham gia nghiên cứu dường như không tuân thủ chặt chẽ chế độ ăn Địa Trung Hải, Spence nói.
Theo Spence, lượng cholesterol cao và lượng chất béo bão hòa của những người tham gia chế độ ăn Địa Trung Hải trong nghiên cứu (có lẽ là từ trứng và thịt đỏ) đã khiến họ không thể giảm cân và đạt được các mục tiêu về sức khỏe.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Một Chế Độ Ăn Địa Trung Hải Được Lên Kế Hoạch Tốt Có Liên Quan Đến Một Số Lợi Ích Sức Khỏe
Chế độ ăn Địa Trung Hải đã được chứng minh là giúp mọi người giảm cân và duy trì cân nặng trong một số nghiên cứu.
Ví dụ, một nghiên cứu được công bố vào tháng 4 năm 2016 trên Tạp chí Y học Hoa Kỳ đã xem xét 5 thử nghiệm lâm sàng về chế độ ăn Địa Trung Hải và phát hiện ra rằng những người theo chế độ này trong ít nhất 1 năm đã giảm được tới 10 kg (22 pound).
Một nghiên cứu khác được công bố vào tháng 4 năm 2018 trên tạp chí Dinh dưỡng và Tiểu đường, cho thấy những người có thói quen ăn uống giống với chế độ ăn Địa Trung Hải ít tăng cân hơn, nguy cơ thừa cân hoặc béo phì thấp hơn và ít tích tụ mỡ quanh vùng bụng hơn so với những người có thói quen ăn kiêng ít giống với chế độ ăn Địa Trung Hải.
Spence nói: “Tôi nghĩ chế độ ăn tốt nhất cho hầu hết bệnh nhân là phiên bản được lên kế hoạch tốt hơn của chế độ ăn Địa Trung Hải, trong khi chế độ ăn thuần chay có thể thích hợp hơn với một tỷ lệ rất nhỏ những người sẵn sàng thử nó.”
Lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải không chỉ đơn thuần là giảm cân, đây chỉ là một khía cạnh của sức khỏe.
Một nghiên cứu được công bố vào tháng 8 năm 2019 trên tạp chí Nutrients nhấn mạnh rằng nếu tuân thủ lành mạnh, chế độ ăn kiêng này có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe như tiểu đường tuýp 2, bệnh tim và một số bệnh ung thư.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Những Điều Bạn Cần Biết Về Chế Độ Ăn Thuần Chay Nếu Muốn Giảm Cân
Tiến sĩ Kahleova khuyên bạn nên thử chế độ ăn thuần chay trước tiên, giống như những người tham gia nghiên cứu đã làm, để giảm cân nhanh nhất.
Để đẩy nhanh kết quả, Kahleova gợi ý áp dụng chiến lược hòa nhập hoàn toàn. Cô ủng hộ chế độ ăn kiêng bắt đầu nghiêm ngặt kéo dài ba tuần do Ủy ban bác sĩ về y tế có trách nhiệm đề xuất.
Vandana Sheth, một chuyên gia dinh dưỡng tư nhân ở Los Angeles và là tác giả của cuốn My Indian Table: Quick & Tasty Vegetarian Recipes, nói rằng:
“Nếu loại bỏ tất cả các sản phẩm động vật nghe có vẻ quá sức, thì bạn có thể thu được những lợi ích từ chế độ ăn thuần thực vật bằng cách thực hiện những thay đổi nhỏ nhưng đều đặn trong chế độ ăn uống hằng ngày.”
Sheth, người không tham gia vào nghiên cứu hiện tại, cho biết: “Thực phẩm là một quá trình mang tính cá nhân và không có cách tiếp cận chung nào phù hợp cho tất cả mọi người.”
Sheth cho biết thêm: “Chúng tôi có thể khuyến khích mọi người thưởng thức nhiều bữa ăn có nguồn gốc từ thực vật hơn để tăng cường sức khỏe. Ngoài ra, chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có thể dễ tiếp cận hơn và vẫn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.”
Có thể bạn quan tâm: Cách Giảm Cân Bằng Chế Độ Ăn Kiêng Chú Trọng Thực Vật
Bài viết được dịch từ www.everydayhealth.com
Dịch giả Trinh Lê
