Bơ đậu phộng có thể giúp kiểm soát bệnh tiểu đường, một căn bệnh ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Chính xác thì món ăn nhẹ phổ biến này có thể hỗ trợ chúng ta như thế nào?
Trong chế độ ăn kiêng low-carb, việc thay thế một số loại thực phẩm cơ bản bằng các loại hạt cây hoặc hạt lạc, kể cả đậu phộng, đã được chứng minh là có thể giúp bệnh nhân tiểu đường loại 2 giảm cân, cải thiện lượng đường trong máu và cân bằng lipid hoặc chất béo trong máu.
Bơ đậu phộng và đậu phộng là thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp. Điều đó có nghĩa là sau khi ăn vào mức đường huyết được tăng lên từ từ và đều đặn rồi giảm xuống một cách chậm rãi.
Nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường cũng có thể giảm bằng cách áp dụng một chế độ ăn giàu magiê. Đậu phộng là một nguồn magiê vượt trội.
Trong phần này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về tác dụng tiềm ẩn của bơ đậu phộng đối với bệnh tiểu đường, cùng những nguy cơ tiềm ẩn của việc ăn bơ đậu phộng và một số lựa chọn thay thế tốt hơn cho bệnh nhân tiểu đường.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
GI và Đường Huyết
GI là thang điểm 100 xếp hạng thực phẩm dựa trên mức độ thay đổi của lượng đường trong máu và insulin sau khi ăn những loại thực phẩm cụ thể. Thực phẩm GI thấp là nhóm thực phẩm sau khi ăn vào mức đường huyết được tăng lên từ từ và đều đặn rồi giảm xuống một cách chậm rãi.
Đậu phộng có điểm GI chỉ 14, khiến chúng trở thành một trong những loại thực phẩm có chỉ số GI thấp nhất.
Thực phẩm GI cao thường là nhóm thực phẩm có chứa loại đường glucose hấp thu nhanh. Điều đó có nghĩa là chúng có tốc độ cung cấp năng lượng cho cơ thể diễn ra khá nhanh nhưng cũng giảm nhanh sau đó, tạo ra các khoảng thời gian thiếu năng lượng cần thiết cho não hoạt động.
Những thực phẩm có chỉ số GI càng cao thì càng không có lợi cho sức khỏe cho người tiểu đường.
Dựa trên một thử nghiệm thí điểm liên quan đến 16 người trưởng thành khỏe mạnh, dùng 2 thìa bơ đậu phộng với bánh mì trắng và nước ép táo đã khiến lượng đường trong máu giảm đi đáng kể so với chỉ dùng bánh mì và nước trái cây. Kết quả nghiên cứu được công bố vào năm 2018.
Đậu phộng có chỉ số GI rất thấp và giải phóng đường một cách chậm rãi vào máu.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Magiê
Đậu phộng là một nguồn magiê vượt trội. Thiếu hụt magiê là tình trạng xảy ra phổ biến ở nhiều bệnh nhân tiểu đường. Các nhà khoa học đã đề xuất rằng việc bổ sung magiê, đặc biệt khi kết hợp với chất xơ, có thể bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường tuýp 2 bằng cách:
- Cải thiện độ nhạy insulin
- Giảm stress oxy hóa
- Hỗ trợ ngăn ngừa viêm hệ thống
Đậu phộng và bơ đậu phộng có thể cung cấp magiê trong chế độ ăn uống.
Có thể bạn quan tâm: Đậu Phộng và Những Lợi Ích Về Mặt Sức Khỏe
Dinh Dưỡng
Những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng đều có lợi cho tất cả chúng ta. Bơ đậu phộng là một nguồn cung cấp protein cùng với vitamin và khoáng chất dồi dào.
Hai muỗng canh 32 gam (g) bơ đậu phộng dạng hạt có muối chứa:
- Calo 188
- Chất đạm 7 g
- Carbohydrate9 g trong đó có 2.6 g đường và 2.7 g chất xơ
- Chất béo bão hòa 4 g
- Chất béo không bão hòa 4 g
- Chất béo bão hòa đơn 5 g
- Canxi 14 miligam (mg)
- Sắt6 mg
- Magiê 51 mg
- Phốt pho 102 mg
- Kali 238 mg
- Natri 156 mg
- Kẽm9mg
Nó cũng chứa vitamin nhóm B, đặc biệt là niacin và folate, vitamin E và vitamin K. Giá trị dinh dưỡng của bơ đậu phộng thay đổi tùy theo loại và nhãn hiệu. Có cả loại chứa muối và không muối.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Nghiên Cứu
Một nghiên cứu từ năm 2012 đã phát hiện ra rằng những phụ nữ mắc bệnh béo phì, một yếu tố nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2, có thể kiểm soát lượng đường trong máu của họ suốt cả ngày sau khi ăn bơ đậu phộng hoặc đậu phộng vào bữa sáng.
Nhóm nghiên cứu tập trung vào những lợi ích tích cực của đậu phộng sau khi những người tham gia đã dùng bữa trưa giàu carbohydrate. Những ai ăn đậu phộng vào bữa sáng có hiện tượng:
- Nồng độ glucose trong máu đã hạ xuống
- Cảm giác đói cũng vơi dần
- Lượng thực phẩm ăn trong cả ngày đã giảm bớt
Nhóm người ăn đậu phộng có lượng hormone GLP-1 cao hơn những người trong nhóm đối chứng.
GLP-1 kích thích sản xuất insulin, giảm kháng insulin và giảm cảm giác đói. Chức năng của GLP-1 rất quan trọng đối với bệnh nhân tiểu đường. Một số loại thuốc tiểu đường, chẳng hạn như Byetta (exenatide), vẫn đang cố gắng bắt chước khả năng của loại hormone này.
Tuy nhiên, mặc dù thực tế là những phụ nữ trong nghiên cứu này có nguy cơ tiểu đường cao, nhưng họ đã không mắc phải. Do đó, nghiên cứu đã không thể cung cấp một bối cảnh rõ ràng về việc ăn bơ đậu phộng vào bữa sáng có thể hỗ trợ bệnh nhân tiểu đường ra sao.
Ngoài ra, chỉ có 15 người tham gia vào nghiên cứu. Để chứng minh rằng kết quả không phải do ngẫu nhiên, các nhà khoa học phải nhân rộng chúng trong một nghiên cứu có quy mô lớn hơn.
Đậu Phộng và Kẹo
Dựa trên nghiên cứu từ năm 2009, 25 nam giới và phụ nữ đã ăn một lượng đậu phộng hoặc kẹo mỗi ngày trong 14 ngày. Những người ăn kẹo đã có dấu hiệu tăng cân và kích thước vòng eo.
Tuy nhiên, những người ăn đậu phộng lại không tăng cân và vòng eo của họ cũng không bị ảnh hưởng so với thời gian đầu thử nghiệm.
Hơn nữa, những người ăn đậu phộng thay vì kẹo dường như đã có dấu hiệu chuyển biến tích cực trong quá trình trao đổi chất, vì tốc độ trao đổi chất cơ bản của họ được tăng lên. Ngược lại, quá trình trao đổi chất của những người ăn kẹo lại bị ảnh hưởng tiêu cực.
Một lần nữa, đây chỉ là nghiên cứu trên quy mô nhỏ, vì vậy cần thận trọng khi đưa ra kết quả.
Đậu phộng là một giải pháp thay thế lành mạnh hơn cho kẹo.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Rủi Ro và Cân Nhắc
Kết quả của những nghiên cứu này và nhiều nghiên cứu nhỏ khác dường như cho thấy rằng bơ đậu phộng là một loại “siêu thực phẩm” cho bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, có thể tồn tại một số rủi ro.
Đường
Nhiều loại bơ đậu phộng được sản xuất thương mại có chứa thêm đường. Người bệnh tiểu đường nên đọc nhãn thành phần và chọn loại bơ được làm hoàn toàn từ nguyên liệu tự nhiên. Bơ đậu phộng ít béo cũng có thể chứa nhiều đường hơn các loại khác. Hãy tìm loại chỉ chứa đậu phộng và đôi khi là muối.
Axit Béo
Đậu phộng có chứa chất béo, trong đó hàm lượng omega-6 tương đối cao. Axit béo omega-3 có xu hướng giảm viêm, nhưng tỷ lệ omega-6 cao hơn có thể gây viêm. Dựa trên nghiên cứu năm 2016, hấp thụ nhiều omega 6 có thể gây mất cân bằng tỷ lệ axit béo có lợi cho sức khỏe và làm tăng nguy cơ béo phì và kháng insulin.
Vì bệnh tiểu đường là một tình trạng viêm nhiễm nên tỷ lệ cân bằng giữa omega 6 và omega 3 là vô cùng quan trọng để kiểm soát béo phì và giảm nguy cơ biến chứng tiểu đường.
Calo
Bơ đậu phộng có hàm lượng calo cao. Ăn quá nhiều có thể dẫn đến béo phì, một yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường và sự tiến triển của nó. Mọi người nên dùng bơ đậu phộng một cách điều độ và chú ý đến lượng calo trong mỗi khẩu phần. Một thìa bơ đậu phộng chứa khoảng 188 calo.
Dị Ứng
Một số người bị dị ứng đậu phộng. Điều này rất nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng của họ. Những người biết hoặc nghi ngờ mình có thể bị dị ứng đậu phộng nên hỏi qua ý kiến bác sĩ trước khi ăn đậu phộng hoặc những sản phẩm có liên quan.
Cần Thêm Bằng Chứng
Phần lớn các nghiên cứu trên con người về tác dụng của bơ đậu phộng vẫn còn khá nhỏ và không tập trung vào những người mắc bệnh tiểu đường. Vì vậy, cần nhiều nghiên cứu hơn để chứng minh rằng bơ đậu phộng có lợi cho bệnh nhân tiểu đường.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Những Loại Hạt Khác Có Lợi Cho Người Tiểu Đường
Các chuyên gia dinh dưỡng chuyên về bệnh tiểu đường cho rằng hạnh nhân và bơ hạnh nhân, cũng như hạt hướng dương và bơ hạt hướng dương, có thể là những giải pháp thay thế hiệu quả hơn cho đậu phộng và bơ đậu phộng.
Bơ hạnh nhân là một lựa chọn thay thế tuyệt vời cho bơ đậu phộng dành cho những người bị dị ứng với đậu phộng hoặc không thích mùi vị của nó. Hạnh nhân và hạt hướng dương có nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng đối với người bệnh tiểu đường. Một số trong số này bao gồm:
- Đồng
- Vitamin E
- Selen
- Magie
- Mangan
- Kẽm
- Vitamin B
Hạt hướng dương cũng chứa nhiều chất béo không bão hòa đa, trong khi hạnh nhân lại giàu chất béo không bão hòa đơn. Cả hai đều có thể hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
Nguồn ảnh minh họa: Internet
Tổng Kết
Bơ đậu phộng có chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu và có thể được đưa vào chế độ ăn uống lành mạnh của bệnh nhân tiểu đường.
Tuy nhiên, nó nên được tiêu thụ ở mức độ vừa phải do hàm lượng calo cao. Mọi người cũng nên đảm bảo loại bơ đậu phộng họ chọn sẽ không chứa nhiều đường, muối hoặc chất béo bổ sung.
Góc Hỏi Đáp
Câu hỏi: Có nên ăn bơ đậu phộng không nếu bạn bị tiểu đường, hay nó sẽ khiến bạn tăng cân?
Giải đáp (*): Dùng đậu phộng và bơ đậu phộng có thể là một cách tuyệt vời để cân bằng lượng đường trong máu và mang lại cảm giác no. Vì đậu phộng là chất béo nên chúng có lượng calo trên mỗi gam cao hơn carb và protein. Điều này có nghĩa là bạn không cần ăn nhiều để cảm thấy no.
Tuy nhiên, ăn quá nhiều chất béo, ngay cả những loại chất béo lành mạnh, có thể gây tăng cân và chú ý đến khẩu phần ăn là điều quan trọng để kiểm soát lượng đường trong máu.
Khi tiêu thụ một loại carbohdyrate, chẳng hạn như trái cây, bơ đậu phộng có thể mang lại một bữa ăn nhẹ cân bằng, giàu chất dinh dưỡng và giúp bạn no lâu hơn so với việc chỉ ăn riêng trái cây.
Bơ đậu phộng chắc chắn có thể được đưa vào chế độ ăn kiêng thân thiện với bệnh tiểu đường. Hãy chọn loại bơ chỉ chứa đậu phộng và đôi khi là muối. Nói không với loại có chứa thêm đường và dầu hydro hóa.
Bạn nên tìm đến chuyên gia dinh dưỡng có chuyên môn để xác định nhu cầu cụ thể của bản thân và cách để tối ưu hóa loại chất béo lành mạnh này.
(*) Câu trả lời phản ánh quan điểm từ các chuyên gia dinh dưỡng. Tất cả nội dung chỉ mang tính chất cung cấp thông tin và không nên được hiểu thành lời khuyên y tế.
Bài viết được dịch từ www.medicalnewstoday.com
Dịch giả Trinh Lê